Το Μάτι
Η όραση ή οπτική αντίληψη, αποτελεί μία από τις 5 αισθήσεις, θα λέγαμε από τις σημαντικότερες αν υπολογίσουμε ότι το 80% των πληροφοριών που εκλαμβάνουμε από το περιβάλλον το λαμβάνουμε μέσω των ματιών. Είναι επίσης η ανώτερη αισθητηριακή αντίληψη του φωτός, των αντικειμένων και των χρωμάτων. Η όραση είναι εφικτή μόνο όταν υπάρχει φως. Το ανθρώπινο μάτι βλέπει τα τρία βασικά χρώματα (κόκκινο, μπλε, πράσινο) αλλά αντιλαμβάνεται σχεδόν 10 εκ. διαφορετικές αποχρώσεις.
Τα μάτια είναι το 2ο πολυπλοκότερο όργανο του ανθρωπίνου σώματος μετά τον εγκέφαλο.
Παρ’ ότι το μάτι χαρακτηρίζεται σαν το όργανο της όρασης, η λειτουργία αυτή δεν επιτυγχάνεται μόνο με το μάτι. Η όραση είναι προϊόν ενός πολυπλοκότερου μηχανισμού που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα κλειστό κύκλωμα έγχρωμης τηλεόρασης στο οποίο υπάρχει:
- Σύστημα λήψης (μάτια)
- Σύστημα μεταβίβασης (οπτικές οδοί)
- Σύστημα προβολής (φλοιός της πληκτραίας σχισμής του ινιακού λοβού του εγκεφάλου.
Η ανατομία του ματιού
Το κάθε μάτι βρίσκεται μέσα στον δίστιχο κόγχο από τον οποίο προστατεύεται περιμετρικά. Μέσα στον κόγχο εκτός από τον βολβό του ματιού υπάρχει ο επιπεφυκότας όπου αποτελεί βλεννογόνο υμένα που καλύπτει την οπίσθια επιφάνεια των βλεφάρων. Ο επιπεφυκότας είναι υπεύθυνος για τα δάκρυα και την βλέννα που εκκρίνουν τα μάτια. Πέραν όμως αυτού υπάρχουν και κάποια άλλα επικουρικά μόρια που υπάρχουν στον κόγχο. Αυτά είναι το δακρυϊκό σύστημα, οι οφθαλμοκινητικοί μύες, το λίπος του κόγχου, καθώς τα αγγεία και τα νεύρα. Με το δακρυϊκό σύστημα καθώς και με τους οφθαλμοκινητικούς μύες επιτυγχάνεται η στροφή του ματιού προς διάφορες κατευθύνσεις.
Το τοίχωμα του βολβού αποτελείται από 3 χιτώνες: τον ινώδη, τον αγγειώδη και τον αμφιβληστροειδή. Αυτοί οι 3 χιτώνες είναι υπεύθυνοι για την εικόνα που έχει δημιουργηθεί, η οποία μετά επεξεργάζεται από τον εγκέφαλο.
Ο ινώδης χιτώνας στο οπίσθιο μέρος είναι αδιαφανής και ονομάζεται σκληρός. Εκεί βρίσκεται και ο επιπεφυκότας, ενώ το πρόσθιο κεντρικό τμήμα είναι διαφανές και ευαίσθητο και ονομάζεται κερατοειδής. Ο κερατοειδής μπορεί να χάσει την διαφάνειά του και έτσι έχουμε ελάττωση της όρασης ή και τύφλωση.
Ο αγγειώδης χιτώνας διακρίνεται σε χοριοειδή προς τα πίσω, ακτινωτό σώμα στην μέση και την ίριδα εμπρός. Η ίριδα αποτελεί το τμήμα του οφθαλμού που προσδίδει το χρώμα. Στην μέση υπάρχει μια μικρή οπή, η κόρη.
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι μια πολύπλοκη στιβάδα όπου συγκροτούνται οι υποδοχείς των φωτεινών ερεθισμάτων. Στον χιτώνα αυτό υπάρχουν τα οπτικά κύτταρα, τα κωνία και τα ραβδία. Οι νευρικές ίνες συσσωρεύονται προς την οπτική θηλή και σχηματίζουν το οπτικό νεύρο που εξέρχεται από τον βολβό.
Εσωτερικά του βολβού βρίσκεται ο φακός, το υαλοειδές σώμα και το υδατοειδές υγρό.
Ο φακός είναι κυρτός, διαφανής και εύπλαστος και έχει ως αποστολή να συγκεντρώνει τις φωτεινές ακτίνες στον αμφιβληστροειδή. Ακόμη, είναι υπεύθυνος για την δημιουργία καταρράκτη.
Το υαλοειδές σώμα είναι μια διαφανής πηκτώδης ουσία που γεμίζει ολόκληρη την κοιλότητα του βολβού.
Το υδατοειδές υγρό εκκρίνεται από το επιθήλιο του ακτινωτού σώματος και μέσα από την κόρη περνάει από τον οπίσθιο στον πρόσθιο θάλαμο.
Διάθλαση ονομάζουμε το πέρασμα των φωτεινών ακτινών, προερχόμενων από μακρινά αντικείμενα, από τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό, οι οποίες καταλήγουν πάνω στον αμφιβληστροειδή
Όταν ένα μακρινό αντικείμενο εστιάζεται επάνω στον αμφιβληστροειδή μετά το πέρασμα των φωτεινών ακτίνων μέσα από τον κερατοειδή και κρυσταλλοειδή φακό, τότε φαίνεται καθαρά το αντικείμενο και ο οφθαλμός ονομάζεται εμμετρωπικός, δηλ. βλέπει χωρίς τη βοήθεια γυαλιών καθαρά
Όταν ένα μακρινό αντικείμενο δεν εστιάζεται πάνω στον αμφιβληστροειδή μετά το πέρασμα των φωτεινών ακτίνων από τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό, τότε δεν φαίνεται καθαρά το αντικείμενο και η κατάσταση στην οποία ερχόμαστε λέγεται αμμετρωπία. Τότε, για να δουμε ένα μακρινό αντικείμενο καθαρά χρειαζόμαστε τη βοήθεια γυαλιών.
Η αμμετρωπία χωρίζεται σε τρεις βασικές κατηγορίες:
1) Μυωπία: ονομάζουμε την αμμετρωπία κατά την οποία οι φωτεινές ακτίνες προερχόμενες στον οφθαλμό από ένα μακρινό αντικείμενο, μετά το πέρασμα από τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό, δεν εστιάζονται επάνω στον αμφιβληστροειδή αλλά μπροστά από αυτόν (εικόνα 2: Μυωπία) Ο αμμέτρωπος ονομάζεται μύωψ και βλέπει τα αντικείμενα πιο καθαρά από κοντά παρά από απόσταση. Η μυωπία συνήθως αρχίζει στην ηλικία των 8-9 ετών και αυξάνεται ώσπου να σταθεροποιηθεί στο τέλος της δεύτερης δεκαετίας της ζωής. Για την διόρθωση της μυωπίας, χρησιμοποιείται αρνητικός (αποκλίνων) φακός, έτσι ώστε οι ακτίνες αντί να συγκλίνουν μπροστά από τον αμφιβληστροειδή, να συγκλίνουν επάνω του (εικόνα 3:Μυωπικό μάτι διορθωμένο με αρνητικό φακό).
2) Υπερμετρωπία: Ονομάζουμε την αμμετρωπία κατά την οποία οι φωτεινές ακτίνες προερχόμενες στον οφθαλμό από ένα μακρινό αντικείμενο, μετά το πέρασμα από τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό, δεν εστιάζονται επάνω στον αμφιβληστροειδή αλλά πίσω από αυτόν. Ο αμμέτρωπος ονομάζεται υπερμέτρωψ και βλέπει τα αντικείμενα πιο καθαρά από απόσταση παρά από κοντά. Για την διόρθωση της υπερμετρωπίας χρησιμοποιείται θετικός (συγκλίνων) φακός έτσι ώστε οι ακτίνες αντί να συγκλίνουν μετά τον αμφιβληστροειδή να συγκλίνουν πάνω σ’ αυτόν.
3) Αστιγματισμός: Ονομάζεται η αμμετρωπία, στην οποία οι ακτίνες που εισέρχονται στον οφθαλμό δεν διαθλώνται ομοιόμορφα σε όλους τους μεσημβρινούς (0ο - 180ο). Οφείλεται συνήθως σε ατελή σφαιρικότητα του κερατοειδούς.
Ο αστιγματισμός χωρίζεται σε:
α) απλός μυωπικός αστιγματισμός
β) απλός υπερμετρωπικός αστιγματισμός
γ) σύνθετος μυωπικός αστιγματισμός
δ) σύνθετος υπερμετρωπικός αστιγματισμός
ε) μικτός μυωπικός αστιγματισμός
στ) μικτός υπερμετρωπικός αστιγματισμός
Για να διορθώσουμε αυτήν την αμμετρωπία χρησιμοποιούμε κυλινδρικό φακό που προκαλεί απόκλιση ή σύγκλιση, ανάλογα αν είναι αρνητικός ή θετικός ο φακός, της δέσμης των ακτινών μόνο σε έναν άξονα (0ο - 180ο). Γι’ αυτό και όταν υπάρχει αστιγματισμός, θα πρέπει να ξέρουμε σε ποιες μοίρες είναι, γιατί αν ο άξονας του αστιγματισμού πρέπει να μπει στις 90ο και ο άξονας του φακού είναι τοποθετημένος στις 180ο τότε δεν βλέπουμε καθαρά τα μακρινά αντικείμενα.
4) Πρεσβυωπία: Η πρεσβυωπία δεν είναι ένα είδος αμμετρωπίας, αλλά μια φυσιολογική γήρανση του οφθαλμού με την πάροδο της ηλικίας. Στην κατάσταση αυτή, η κοντινή όραση προοδευτικά ελλατώνεται. Η ελλάτωση αρχίζει από την ηλικία των 40 ετών περίπου και οφείλεται στην ελλάτωση της ικανότητας του ματιού για προσαρμογή. Προσαρμογή είναι η λειτουργία του ακτινωτού μυός που προκαλεί αύξηση της κυρτότητας του κρυσταλλοειδούς φακού.
Οι περισσότεροι από τους ασθενείς αυτούς, χρειάζονται κάποιους θετικούς φακούς για το διάβασμα. Οι ηλικίας κάτω των 40 ετών υπερμέτρωπες συνήθως έχουν καθαρή μακρινή όραση, επειδή μπορούν να προσαρμόζουν και να διορθώνουν τη διαθλαστική τους ανωμαλία. Μετά την ηλικία των 40, πολλές φορές τα άτομα αυτά χρειάζονται γυαλιά και για μακριά. Πριν δοθεί μια διόρθωση για κοντά πρέπει πάντοτε να εξετάζεται αν ο πρεσβύωψ χρειάζεται διόρθωση και για μακριά. Οι επιπλέον θετικοί φακοί που χρειάζονται για το διάβασμα, αναφέρονται ως πρόσθετοι και μπορούν να τοποθετηθούν στο κάτω τμήμα της διόρθωσης για μακριά, δηλαδή σε διπλοεστιακά ή πολυεστιακά γυαλιά, ή να δοθούν ξεχωριστά σαν γυαλιά για το διάβασμα. Τα διπλοεστιακά και ειδικότερα τα πολυεστιακά είναι προτιμότερα, γιατί μ’ αυτά παρακάμπτεται η ανάγκη συχνής αλλαγής γυαλιών.
Καταρράκτης
Η απώλεια της διαφάνειας του κρυσταλλοειδή φακού καλείται καταρράκτης. Η επικρατέστερη διαίρεση των καταρρακτών είναι αυτή που τους χωρίζει ανάλογα με την ηλικία εμφάνισης σε α) συγγενείς και β) επίκτητους.
α) Στους συγγενείς καταρράκτες παρατηρείται μερική ή καθολική θόλωση του φακού αμέσως μετά την γέννηση ή στους πρώτους μήνες της ζωής και συνοδεύεται από οπτικές διαταραχές. Κληρονομικότητα: ποσοστό περίπου 25% των συγγενών καταρρακτών μεταδίδονται κληρονομικά.
β) Στους επίκτητους καταρράκτες κατατάσσονται οι εξής: 1) γεροντικός, 2) νεανικός και προγεροντικός, 3) παθολογικός (ραγοειδίτιδα), 4)συνοδεύοντες γενικά νοσήματα (παθήσεις των μυών, δερματικές παθήσεις), 5) από φαρμακευτικές ουσίες (κορτιζόνη, κολλύρια), 6) από μεταβολικά νοσήματα (σακχαρώδης διαβήτης, υπασβεσταιμία), 7) τραυματικοί καταρράκτες.
Διορθωτικοί Φακοί
Είναι τα σφαιρώματα (θετικοί ή συγκλίνοντες, αρνητικοί ή αποκλίνοντες) και οι κύλινδροι.
Με τους θετικούς ή συγκλίνοντες φακούς διορθώνουμε την υπερμετροπία και την πρεσβυωπία.
Με τους αποκλίνοντες ή αρνητικούς φακούς διορθώνουμε την μυωπία.
Με τους κυλινδρικούς, θετικούς ή αρνητικούς διορθώνουμε τον υπερμετρωπικό ή μυωπικό αστιγματισμό.
Για την εξυπηρέτηση των αμετρώπων πρεσβυωπιών, αλλά ενίοτε εμετρώπων πρεσβυωπιών, έχουμε τους διπλεστιακούς ή πολυεστιακούς φακούς.
Ανάλογα με το υλικό που είναι φτιαγμένοι διαχωρίζονται στις εξής κατηγορίες:
Κρύσταλλα και Οργανικά
Οι βασικές τους διαφορές είναι ότι το κρύσταλλο είναι πιο βαρύ σε σχέση με το οργανικό που είναι πάρα πολύ ελαφρύ. Το κρύσταλλο σπάει αν πέσει κάτω ενώ το οργανικό όχι. Ακόμη μία διαφορά είναι ότι το κρύσταλλο δεν κάνει τόσο εύκολα γρατζουνιές σε αντίθεση με το οργανικό.
Επίσης, υπάρχει και ο πολυκαρμπονικός φακός με εξαιρετικά υψηλή αντοχή και ενδείκνυται κυρίως για σκελετούς νιλόρ και γκριφ (σκελετοί χωρίς περίγραμμα).
Επιστρώσεις:
Οι επιστρώσεις που μπορεί να δεχθεί ένας οργανικός φακός είναι οι εξής:
- Σκλήρυνση (hard): είναι η επίστρωση για την αντοχή στις γρατζουνιές.
- Αντιανακλαστική (antirefle): είναι η επίστρωση που μειώνει τις αντανακλάσεις και δεν καθρεφτίζονται τα αντικείμενα στην επιφάνεια των φακών.
- Αντιχαρακτική (antiscratch): είναι η επίστρωση που εμποδίζει την γρήγορη δημιουργία γρατζουνιών.
- Αντιστατική (antidust): είναι η επίστρωση που εμποδίζει την παραμονή λίπους, την δημιουργία δακτυλικών αποτυπωμάτων και σκόνης.
- Αντιθαμπωτική (antifog): είναι η επίστρωση που μειώνει τη θαμπάδα που δημιουργείται στον φακό με την εναλλαγή θερμοκρασιών.
- Υπεριώδη ακτινοβολία (uv 400): είναι η επίστρωση ή βασικό υλικό κατασκευής που προστατεύει από την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου.
- Μπλε φως (blue 420): είναι η επίστρωση ή το βασικό υλικό κατασκευής που προστατεύει από τη βλαβερή μπλε ακτινοβολία που δημιουργείται από τα led που χρησιμοποιούνται στις οθόνες των ηλεκτρονικών υπολογιστών, τηλεόραση, κινητό, τάμπλετ κτλ.
- Καθρέπτης: είναι η επίστρωση στην εξωτερική επιφάνεια του φακού σε διάφορους χρωματισμούς.
Το κρύσταλλο μπορεί να δεχτεί όλες τις παραπάνω επιστρώσεις εκτός από την σκλήρυνση καθώς είναι από μόνο του ήδη σκληρό σαν υλικό.
Οι οργανικοί φακοί και τα κρύσταλλα επιδέχονται λέπτυνση. Στα κρύσταλλα υπάρχουν 5 κατηγορίες λέπτυνσης και είναι οι εξής:
- 1,50
- 1,60
- 1,70
- 1,80
- 1,90
Στους οργανικούς φακούς υπάρχουν οι εξής κατηγορίες λέπτυνσης αντίστοιχα:
- 1,49
- 1,56
- 1,61
- 1,67
- 1,74
Τα βασικά χρώματα που μπορεί να βαφτεί ένας φακός είτε οργανικός είτε κρύσταλλο είναι τα εξής:
- φιμέ γκρι
- πράσινο (G15)
- καφέ
Degrade: θεωρείται ο φακός που παρουσιάζει διακυμάνσεις του ίδιου χρώματος από 10% έως 75%.
Όπως επίσης ένας οργανικός φακός μπορεί να επιδεχθεί όλους τους τόνους της χρωματικής βεντάλιας.
Φωτοχρωμικοί φακοί:
Οι φωτοχρωμικοί φακοί είναι συνώνυμοι με την ευκολία και την πρακτικότητα στην καθημερινή μας ζωή καθώς έχουν την ικανότητα να σκουραίνουν όταν εκτίθενται στο φως του ήλιου και να επανέρχονται στην διάφανη μορφή τους όταν βρίσκονται σε εσωτερικό χώρο.
Διπλοεστιακοί φακοί:
Οι διπλοεστιακοί φακοί αποτελούν μια λύση για κοντινή και μακρινή όραση. Το χαρακτηριστικό των διπλοεστιακών φακών είναι η διαχωριστική γραμμή που υπάρχει χαραγμένη πάνω στον φακό.
Πολυεστιακοί φακοί:
Οι πολυεστιακοί φακοί είναι η τέλεια λύση για χρήστες σύνθετων προβλημάτων όρασης καθώς μας επιτρέπουν να βλέπουμε μακριά, κοντά και όλες τις ενδιάμεσες αποστάσεις χωρίς να υπάρχει περιορισμός στο οπτικό πεδίο.
Όλοι αυτοί οι φακοί τοποθετούνται σε εξαιρετικά μοντέρνους και ποιοτικούς σκελετούς, ανάλογα με τις απαιτήσεις του κάθε πελάτη. Υπάρχουν κοκκάλινοι σκελετοί, σκελετοί που κατασκευάζονται με τιτάνιο, μεταλλικοί, νιλόρ και γκριφ, οι οποίοι σκελετοί χαρακτηρίζονται για την απουσία πλαισίου.
Όπως επίσης για αυτούς που θέλουν να μην στερούνται τις δραστηριότητές τους υπάρχουν μάσκες θαλάσσης, γυαλιά για ποδηλασία και κάθε είδους σπορ με τη δική σας διάθλαση για τέλεια όραση.
Φακοί Επαφής
Οι φακοί επαφής χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
Μαλακοί: Ημερήσιοι, μηνιαίοι, ετήσιοι.
Ημίσκληροι: Παρατεταμένου διαστήματος.
Σκληροί: Παρατεταμένου διαστήματος.
Ανάλογα με το διάστημα χρήσης τους χωρίζονται σε:
- Ημερήσιους
- Μηνιαίους
- Ετήσιους
Οι φακοί επαφής μπορεί να είναι είτε λευκοί είτε κοσμιτικοί αλλάζοντας τελείως την όψη των ματιών μας.
Οι φακοί επαφής, ανάλογα το πρόβλημα που διορθώνουν χωρίζονται στις εξής κατηγορίες:
- Μυωπικοί
- Υπερμετρωπικοί
- Αστιγματικοί
- Πολυεστιακοί
Οι πιο διαδεδομένοι φακοί, ως προς το υλικό κατασκευής τους, είναι οι: υδρογέλης και οι σιλικόνης υδρογέλης. Η διαφορά τους είναι ότι η σιλικόνη επιτρέπει περισσότερη ποσότητα οξυγόνου να διαπεράσει τον φακό και να φτάσει στον κερατοειδή.
Οι φακοί επαφής χρειάζονται και την ανάλογη φροντίδα ώστε να είναι ασφαλείς και άνετοι στην χρήση τους.
Σε αυτή την διαδικασία χρησιμοποιούμε διάλυμα πολλαπλών χρήσεων ή αλλιώς, γνωστά σε όλους μας, υγρά φακών επαφής. Υπάρχουν πολλών ειδών υγρά όπως λόγου χάρη αυτά με το υπεροξείδιο για βαθύ καθαρισμό, εξουδετέρωση και απολύμανση καθώς και απομάκρυνση των πρωτεϊνών, όπως επίσης και τα υγρά που είναι για βαθιά ενυδάτωση και αποστείρωση των φακών.
Χαμηλή όραση:
Χαμηλή όραση ονομάζουμε την όραση που λόγω παθολογικών καταστάσεων είναι περιορισμένη, θολή ή και ανεπαρκής ακόμα και όταν φοράμε γυαλιά ή φακούς επαφής.
Η χαμηλή όραση αποτελεί μία σειρά προβλημάτων όρασης, που δεν θεραπεύονται με φαρμακευτική αγωγή και δεν επιδέχονται χειρουργική επέμβαση.
Η χαμηλή όραση μπορεί να είναι:
-
Εκ γενετής: αμφιβληστροειδοπάθεια προωρότητας, νυσταγμός)
-
Επίκτητη: καταρράκτης, εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, οφθαλμική τοξοπλασμάτωση, διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
-
Κληρονομική: αλφισμός, γλαύκωμα, δυστροφία κωνίων
Μερικοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην χαμηλή όραση είναι οι εξής:
-
Παρενέργειες από φαρμακευτική αγωγή
-
Κάποιος τραυματισμός
-
Εγκεφαλικό
-
Σκλήρυνση κατά πλάκας
-
Η οξυγονοκόλληση χωρίς προστατευτική μάσκα
-
Η παρακολούθηση της έκλειψης ηλίου χωρίς προστατευτικά γυαλιά
Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που έχει χαμηλή όραση οφείλεται στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδος.
Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδος αποτελεί μία νόσο του αμφιβληστροειδή χιτώνα που καταστρέφει την κεντρική όραση η οποία είναι υπεύθυνη για να βλέπει κάποιος καθαρά, με λεπτομέρεις και να μπορεί να ξεχωρίζει τα χρώματα. Η καταστροφή της κεντρικής όρασης άλλοτε είναι σταδιακή και άλλοτε αιφνίδια.
Υπάρχουν 3 τύποι χαμηλής όρασης:
- Απώλεια κεντρικής όρασης
- Απώλεια περιφερειακής όρασης
- Νυκταλωπία
Η χαμηλή όραση συναντάται κυρίως σε άτομα μέσης και τρίτης ηλικίας και σπανίως σε νέους και παιδιά. Η χαμηλή όραση αποτελεί τροχοπέδη στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων όπως το περπάτημα, η παρακολούθηση τηλεόρασης, το διάβασμα, η οδήγηση καθώς και η διάκριση των ανθρώπινων χαρακτηριστικών.
Άτομα με μειωμένη όραση παύουν να απολαμβάνουν τις καθημερινές ευχάριστες δραστηριότητες που τους γεμίζουν με χαρά και ενέργεια καθώς απογοητεύονται από τον ίδιο τους τον εαυτό. Η χαμηλή όραση οδηγεί σταδιακά στην αποξένωση και την αποκοινωνικοποίηση. Το άτομο με χαμηλή όραση θεωρεί πως δεν είναι ικανό πια να συμμετέχει στην ενεργή κοινωνική ζωή, κάτι που το οδηγεί στην απομόνωση και την κατάθλιψη. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πως η όρασή μας είναι αλληλένδετη με την διατήρηση της καλύτερης δυνατής ποιότητας ζωής.
Γλαύκωμα:
Το γλαύκωμα αποτελεί μια χρόνια οφθαλμική πάθηση της οποίας κύριο χαρακτηριστικό είναι η βλάβη του οπτικού νεύρου.
Γλαύκωμα υπάρχει όταν παρεμποδίζεται η αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού το οποίο παράγεται προκειμένου να προσφέρει όλα τα θρεπτικά συστατικά στο φακό του ματιού και του κερατοειδούς. Αυτή η μη σωστή αποχέτευση το υγρού έχει ως αποτέλεσμα την συσσώρευσή του αυξάνοντας παράλληλα και την ενδοφθάλμια πίεση. Η ενδοφθάλμια πίεση ασκεί δύναμη στο οπτικό νεύρο τραυματίζοντας τις ίνες του. Οι νευρικές ίνες που επηρεάζονται πρώτες είναι οι περιφερειακές, στερώντας μας έτσι την περιφερειακή όραση, και έπειτα οι κεντρικές όπου εκεί έχουμε την απώλεια της κεντρικής όρασης.
Πως αντιμετωπίζεται το γλαύκωμα;
Σαν πρώτο τρόπο αντιμετώπισης του γλαυκώματος χρησιμοποιούμε κολλύρια, που έχουν στόχο την μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης, χρησιμοποιώντας επίσης ειδικά κατασκευασμένα γυαλιά για το γλαύκωμα. Πολλές φορές όμως η αγωγή με τα κολλύρια δεν είναι αρκετή για να ρυθμίσει την πίεση. Εκεί θα πρέπει να προβούμε είτε σε τραμπεκουλοπλαστική με laser ή ακόμα και σε χειρουργική επέμβαση ώστε να γίνει παράπλευρη αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού.
Επιπεφυκίτιδα:
Επιπεφυκίτιδα ονομάζουμε την φλεγμονή της διάφανης μεμβράνης που καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων και του ματιού μέχρι τα όρια του κερατοειδούς χιτώνα.
Η επιπεφυκίτιδα χαρακτηρίζεται από αγγειοδιαστολή (κόκκινα μάτια) και από πρήξιμο. Μια επιπεφυκίτιδα μπορεί να είναι είτε χρόνια είτε οξεία ανάλογα με την διάρκεια της φλεγμονής. Μια χρόνια επιπεφυκίτιδα διαρκεί πάνω από 3 εβδομάδες.
Συχνά παρατηρούμε πως παράλληλα με την προσβολή του επιπεφυκότα προσβάλλεται και ο κερατοειδής (ο διαφανής χιτώνας του ματιού) με αποτέλεσμα να δημιουργείται η λεγόμενη κερατοεπιπεφυκίτιδα. Η επιπεφυκίτιδα ή αλλιώς κόκκινο μάτι, μπορεί να προκαλείται από κάποια βακτηριακή ή ιογενή λοίμωξη καθώς και από αλλεργική αντίδραση.
Επιπεφυκίτιδα συναντάμε και στα νεογέννητα λόγω ατελούς ανοίγματος του δακρυορρινικού πόρου. Η επιπεφυκίτιδα, αν και προκαλεί ενόχληση, δεν εμποδίζει την όραση.
Η εμφάνισή της είναι ορατή όταν εμφανίζονται τα εξής συμπτώματα: το άσπρο τμήμα του ματιού γίνεται ροζ ή κόκκινο και υπάρχει η αίσθηση της ενόχλησης κατά το ανοιγόκλειμα του ματιού. Τα μάτια παράγουν ένα κίτρινο έκκριμα που κατά την διάρκεια της νύχτας σχηματίζεται σε μία κρούστα (τσίμπλες). Γι’ αυτό πολλές φορές το πρωί δυσκολευόμαστε να ανοίξουμε τα μάτια μας καθώς αυτή η κρούστα έχει κολλήσει στα βλέφαρα.
Υπάρχουν 3 μορφές επιπεφυκίτιδας:
- Η βακτηριακή επιπεφυκίτιδα η οποία συνοδεύεται από κοκκίνισμα του ματιού, αίσθηση ξένου σώματος στο μάτι καθώς και εκκρίσεις.
- Η ιογενής επιπεφυκίτιδα η οποία χαρακτηρίζεται από την παραγωγή ενός νερουλού εκκρίματος σε σχέση με την βακτηριακή που είναι πιο παχύρευστο. Σε αυτή την μορφή επιπεφυκίτιδας συναντάμε ερυθρότητα ματιού, δυσφορία, φωτοφοβία και εκκρίσεις.
- Αλλεργική επιπεφυκίτιδα η οποία προκαλεί έντονο κνησμό, δάκρυα και φλεγμονή καθώς και εκκρίσεις σαν νερό από την μύτη.
Πως μπορούμε να προληφθούμε από την εμφάνιση της επιπεφυκίτιδας;
Ένας βασικός τρόπος πρόληψης είναι η καλή υγιεινή.
Δεν θα πρέπει να ακουμπάμε τα χέρια μας στα μάτια καθώς ο ιός ή το βακτήριο μπορεί να μεταφερθεί εύκολα και στο άλλο μάτι.
Πλένουμε τα χέρια μας όσο πιο συχνά γίνεται. Αντικαθιστούμε τα παλιά καλλυντικά ματιών, ιδίως την μάσκαρα και το μολύβι. Τακτικά αλλάζουμε πετσέτες, σεντόνια και μαξιλαροθήκες. Δεν χρησιμοποιούμε από κοινού με άλλα άτομα αντικείμενα όπως πετσέτες, χαρτομάντηλα κ.α.
Πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την επιπεφυκίτιδα;
Σαν πρώτη επιλογή μπορούμε να ανακουφίσουμε τα μάτια μας τοποθετώντας κομπρέσες. Επίσης, μπορούμε να καθαρίσουμε τα μάτια μας με καθαρό βαμβάκι ή πανάκι μιας χρήσης. Αν η μόλυνση είναι βακτηριακή θα χρειαστεί η χρήση αντιβιοτικών σταγόνων. Η ιογενής επιπεφυκίτιδα δεν έχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία όπως όλες οι ιώσεις. Αν εξαιρέσουμε τον ιό του έρπητα για τον οποίο υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία.
Η μικροβιακή επιπεφυκίτιδα αντιμετωπίζεται με κολλύρια τα οποία έχουν αντιβιοτική δράση τα οποία συνταγογραφούνται πάντα από τον οφθαλμίατρο.
Την αλλεργική επιπεφυκίτιδα την αντιμετωπίζουμε με κρύες κομπρέσες, καθώς και με σταγόνες που περιέχουν αντιισταμινικά και ουσίες που συστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία.